Gaslighting nedir? Hangi davranışlar gaslighting örneğidir?
Bir kişinin hedef aldığı bir başka kişiyi düşündüklerinin, çevresine dair algıladıklarının yanlış olduğuna inandırmak için manipülatif bir psikolojik taciz uygulamasına gaslighting adını veriyoruz. Bu taciz çoğu zaman üstü örtülü ve yalan ve kurgularla örülü olarak uygulanır. Bu nedenle de açıkça uygulanan psikolojik şiddetten çok daha ağır sonuçlar doğurabilir. Öyle ki bazı durumlarda kurban seçilen kişi her şeye karşı inancını yitirip kendi akıl sağlığından şüpheye düşebilir.
Bu sıradışı terimi ise 1944 yılında çekilmiş ve bir kocanın eşini yavaş yavaş delirdiğine inandırmaya çalıştığı ‘Gaslighting’ filminin adından gelmektedir. Filmde erkek, her gece gaz lambasının ayarını biraz daha kısmakta ve giderek daha fazla karanlığa gömülen odada eşine lambanın her zamanki kadar yandığına ikna etmektedir.
Bir film senaryosu olarak okunduğunda seyrek karşılaşacağımız bir taciz türü gibi gözükse de gaslighting, iş yerlerinde, okullarda hatta kendi evimizde bile sık sık karşılaşabileceğimiz bir psikolojik taciz tekniğidir. Özellikle kendilerine fazlasıyla güvenen narsistlerin, sosyopatların en gözde uygulamalarından biridir.
Bazen ise elinde güç olan insanlar yönettiklerine ya da kendilerine bağımlı olan insanlara farkında bile olmadan gaslighting uygulayabilirler. Eşler arasında uygulama alanı bulabileceği gibi kasıt ve kötü niyet taşımasa da ebeveynlerinde çoğunlukla çocuğu kontrol altına alma içgüdüsü ile başvurduğu bir yöntem olabiliyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder